Bio-ecologisch passief kantoorgebouw
Status
Opgeleverd december 2018
Opdrachtgever
Mundo-Lab
Team
B-architecten
Util Struktuurstudies
Cenergie
Daidalos Peutz
dhulst’
Foto’s
© Lucid (Jochen Verghote)
© Ilse Liekens
Prijsbeest gespot: Vlaanderens eerste bio-ecologisch passief kantoorgebouw
De vraag
“De ontwikkeling van een duurzaam kantoorgebouw dat dé referentie zou worden voor duurzame kantoorbouw”
Het idee voor Mundo-a ontstond vanuit de wens van enkele gelijkgestemde vzw’s en sociale bedrijven die werken rond duurzaamheid, om de krachten te bundelen onder één dak in Borgerhout, in een milieuvriendelijk kantoorgebouw. Hiervoor spraken ze de vastgoedinvesteerder Mundo-Lab aan. Extra uitdaging: de complexe site in hartje Borgerhout, waar zowel het bestaande Ecohuis toegankelijk moest blijven, inclusief een route voor de veiligheidsdiensten en mét behoud van het onderliggende metrostelsel, met z’n complexe fundering.
Het gebouw
“Indrukwekkende groene, zwevende brugconstructie tussen twee gevels”
Door zijn specifieke ligging pal aan de drukke Turnhoutsebaan, op de site vóór het bestaande Ecohuis en het metrostation, werd er gekozen voor een kantoorgebouw dat de hele oppervlakte tussen de twee aanpalende gebouwen overspande. Het resultaat was een soort ‘zwevende’ brugconstructie tussen twee wachtgevels, waardoor het geheel heel licht, luchtig én toegankelijk is. De vrije ruimte onder het kantoorgebouw fungeert met zijn zes meter hoogte dus als een binnenplein dat naar het Ecohuis en het Ecocafé leidt, met de ingang van het metrostation rechts.
Hout in de hoofdrol
De hoofdstructuur van het gebouw bestaat uit 9 houten liggers met een overspanning van 32 meter. De liggers werden aan elkaar verbonden door middel van vakwerken van telkens 2 verdiepingen hoog. De vakwerken zijn samengesteld uit balken en kolommen van gelamelleerd hout.
Door resoluut voor houtstructuur te kiezen, ademt dit gebouw al vanop de straat meteen ‘groen’ uit – al helpt de kenmerkende gevel met z’n groene dakpannen daar ook wel bij. Met zo’n 2.000 meter binnenoppervlakte herbergt Mundo-a vandaag 25 privé-kantoorruimtes, een receptie, vijf vergaderzalen, een polyvalente zaal, kitchenettes, fietsenstallingen, douches en een dakterras van zo’n 70 m2.
Een superflexibele indeling was cruciaal bij de bouw. Die flexibele aanpak gaf de mogelijkheid om bedrijven te huisvesten van 2 tot 40 personen. Denk daarbij aan een gemakkelijke demontage van de droge verbindingen (stalen knopen) en binnenwanden die werden gerecupereerd uit ontmantelde kantoorgebouwen. Zo werd er ook rekening gehouden met een eventuele toekomstige metrotoegang onder de overspanning.
Prijsbeest
Door zijn unieke aanpak en ontwerp sleepte Mundo-a maar liefst twee prijzen in de wacht:
1. De ARC19 Architectuur Award
Een prestigieuze prijs die wordt toegekend aan projecten die duurzaamheid en innovatie combineren met een verrassende architectuur. Straf: Mundo-a won uit meer dan 4.400 inzendingen! “Met dit project wordt een nieuwe standaard op gebied van duurzaamheid gezet. Bovendien nodigt de fascinerende stedenbouwkundige inpassing uit om anders naar de stad te kijken.Braakliggende kavels zijn ineens geen probleem, maar juist een kans voor nieuwe ontwikkelingen” lichtte de jury toe.
2. De Belgian Building Award.
Mundo-a won viel in de prijzen in de nieuwe in 2021 categorie ‘Circular Building’. “Door hun gebruik van duurzame materialen én een beperkt budget, kan Mundo-a een bron van inspiratie zijn voor anderen die resoluut kiezen voor pure materialen, circulaire bouw, duurzame gebouwen en een beter omgeving”, aldus de jury.
Duurzaamheid
“Een absolute duurzaamheidspionier midden in de stad”
Met z’n zichtbare houtstructuur als de ultieme ambassadeur voor hernieuwbare grondstof, wordt de duurzame bouwfilosofie hier meteen heel duidelijk. Ook op vlak van technieken werden alle duurzaamheidsregisters opengetrokken: zonnepanelen op het dak, energiezuinige verlichting, warmtepompen en ventiloconvectoren aan het plafond, die zowel kunnen verwarmen als koelen. Voor de ventilatie werd een centrale luchtgroep met warmteterugwinning voorzien. Kortom, een bio-ecologisch passiefgebouw plus!
Ook bij de inrichting werd er gekozen voor het cradle-to-cradle principe. Wat dacht je van binnenwanden, deuren én toiletten uit oude kantoorgebouwen, verlichting en naambordjes uit gerecycleerd glas, ontworpen door een lokale kunstenaar, tweedehands meubilair in de vergaderzalen en linoleum- en tapijttegelvloeren van natuurlijke en gerecycleerde materialen?
Gerealiseerde oppervlakte
± 2.083 m² binnenoppervlakte;
± 70 m² terras;
± 180 m² extensief groendak
De buurt
“Bruisende buurt én ontmoetingsplek in hartje Borgerhout”
De Turnhoutsebaan is een drukbezochte, bruisende straat middenin Borgerhout, in een multiculturele buurt met veel jonge gezinnen. Het bestaande Ecohuis was al een referentie en ontmoetingsplek voor wie bezig is met een duurzame levensstijl, maar met de komst van Mundo-a krijgt dit hier meteen een heel zichtbare, toegankelijke invulling, ook voor toevallige passanten.
Door ervoor te kiezen om een zichtbare, toegankelijke doorgang te creëren tussen het achterliggende groene plein – nu een kleine stadsoase – en de drukke, bruisende Turnhoutsebaan met z’n tram- en bushaltes vooraan, is dit project een knap staaltje van binnenstedelijke verdichting. Het plein is en blijft zo publiek toegankelijk, voor zowel bezoekers als de bewoners. Met boomschijven als zitelementen en voldoende fietsenrekken is het hier aangenaam toeven. Daarnaast kan je ook op het ruime dakterras ontspannen tussen de bomen.
